Σύνδρομο ευπάθειας ηλικιωμένων (frailty)

Η ευπάθεια αποτελεί έναν όρο με ιδιαίτερη σημασία όταν αναφερόμαστε σε ηλικιωμένους ασθενείς. Πρόκειται για μια κλινικά αναγνωρίσιμη κατάσταση αυξημένης ευαλωτότητας κατά την οποία το ηλικιωμένο άτομο, λόγω έκπτωσης των φυσιολογικών εφεδρειών του οργανισμού, δυσκολεύεται να αντιμετωπίσει μικρούς ή μεγαλύτερους στρεσσογόνους παράγοντες πχ λοίμωξη, τραύμα, απορρύθμιση χρόνιας νόσου κ.ά. οι οποίοι είναι πιθανό να προκαλέσουν δυσανάλογη μεταβολή στην κατάσταση υγείας ή/και λειτουργικότητας του ατόμου.

Παράγοντες κινδύνου για ευπάθεια αποτελούν η προχωρημένη ηλικία, η λειτουργική έκπτωση, η λήψη πολλών φαρμάκων (πολυφαρμακία), η κακή διατροφή και απώλεια βάρους, η κοινωνική απομόνωση και η ύπαρξη συνυπαρχουσών παθήσεων.

Γιατί είναι σημαντική η ευπάθεια? Αφενός διότι η αξιολόγηση αυτής αποτελεί καλύτερο δείκτη της κατάστασης υγείας σε σχέση με τη χρονολογική ηλικία μόνο, αφετέρου διότι η έγκαιρη αναγνώριση ασθενών με ευπάθεια δίνει τη δυνατότητα δράσης σε επίπεδο πρόληψης αλλά και αποκατάστασης.

Είναι σημαντικό ο γιατρός να αναγνωρίζει και να αξιολογεί τα προειδοποιητικά σημεία ευπάθειας τα οποία μπορεί να αφορούν στη σωματική υγεία (πχ απώλεια βάρους, ανορεξία), την ψυχική υγεία (πχ κατάθλιψη, γνωσιακές διαταραχές), τη λειτουργικότητα (πχ διαταραχές ισορροπίας, πτώσεις), την πολυφαρμακία και τις ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμάκων καθώς επίσης και στο περιβάλλον (πχ αλλαγή στις συνθήκες διαβίωσης).